Trudności z akceptacją siebie – skąd się biorą i jak je przezwyciężyć?

 „Nie jestem wystarczająco dobry/a”, „Inni na pewno mnie nie akceptują”, „Nigdy nie będę taki/a, jak powinienem/powinnam”? Rozpoznajesz te myśli? Jeśli tak, nie jesteś sam_a. Trudności z akceptacją siebie to problem, z którym zmaga się wiele osób, niezależnie od wieku czy sytuacji życiowej.

W tym artykule przyjrzymy się głębiej temu, skąd biorą się te wewnętrzne blokady i jak mogą wpływać na Twoje życie. Omówimy również dwie skuteczne strategie, które pomogą Ci krok po kroku budować zdrową relację z samym sobą.

Skąd biorą się trudności z akceptacją siebie?

1. Dziedzictwo dzieciństwa

Nasze dzieciństwo kształtuje fundamenty, na których budujemy poczucie własnej wartości. Jeśli w domu brakowało wsparcia, miłości czy zrozumienia, mogłeś/mogłaś nauczyć się postrzegać siebie przez pryzmat niedoskonałości.

• Rodzice wymagający perfekcji? To mogło sprawić, że teraz nieustannie dążysz do ideału, czując się nieustannie niewystarczający/a.
• Krytyka zamiast pochwał? Mogłaś/mogłeś uwierzyć, że Twoje potrzeby i emocje są mniej ważne.

Dorosłe Dzieci Alkoholików (DDA) i Dorosłe Dzieci z rodzin Dysfunkcyjnych (DDD) szczególnie często borykają się z brakiem akceptacji siebie. W środowisku pełnym chaosu, lęku i niestabilności trudno było nauczyć się, jak kochać siebie i swoje emocje.

2. Społeczne porównania i presja

Współczesny świat nie ułatwia zadania. Media społecznościowe bombardują nas obrazami „idealnego życia”. Nawet nieświadomie porównujesz swoje osiągnięcia, wygląd czy relacje z wyretuszowaną wersją rzeczywistości, co tylko pogłębia poczucie, że nie jesteś wystarczający/a.

3. Wewnętrzny krytyk

Każdy z nas ma w sobie głos krytyczny, który podważa nasze osiągnięcia i przypomina o porażkach. Dla osób z problemami z akceptacją siebie ten głos staje się niezwykle głośny i wszechobecny.
Przykładowo: „Udało Ci się, ale to pewnie przypadek” albo „Nie zasługujesz na miłość, bo inni są lepsi”.

Jak brak akceptacji siebie wpływa na Twoje życie?

1. Relacje z innymi

Osoby z niskim poczuciem akceptacji siebie często boją się odrzucenia. Ta obawa prowadzi do:

• Unikania bliskich relacji z lęku przed zranieniem.
• Przesadnego dostosowywania się do innych, by zyskać ich aprobatę.
• Powtarzania toksycznych schematów w relacjach, np. przyciągania osób, które utwierdzają ich w przekonaniu, że nie są wystarczająco dobre.

2. Poczucie własnej wartości

Brak akceptacji siebie to codzienna walka z wewnętrznym przekonaniem o swojej niewystarczalności. Powoduje to:

• Perfekcjonizm – dążenie do niemożliwych standardów, by zasłużyć na poczucie własnej wartości.
• Sabotowanie siebie – unikanie podejmowania wyzwań z obawy przed porażką.

3. Samopoczucie emocjonalne

Brak akceptacji siebie jest często związany z chronicznym poczuciem wstydu, lękiem, a nawet epizodami depresji. Negatywne myśli na własny temat stają się samospełniającą się przepowiednią, utrudniającą cieszenie się życiem.

Jak sobie radzić z trudnościami w akceptacji siebie?

1. Zidentyfikuj i oswój swojego wewnętrznego krytyka

Pierwszym krokiem jest uświadomienie sobie, że głos w Twojej głowie, który mówi: „Nie jesteś wystarczający/a”, nie jest rzeczywistością, a jedynie Twoją interpretacją. Spróbuj:

• Nazwać krytyka: Nadaj mu imię lub określ jego charakter – np. „Głos Rodzica Perfekcjonisty” czy „Wewnętrzny Cenzor”. Dzięki temu łatwiej będzie Ci go zauważyć i oddzielić od siebie.
• Zakwestionować jego przekaz: Gdy Twój krytyk mówi: „Nie uda Ci się”, odpowiedz mu: „To Twoja opinia, ale spróbuję i zobaczę, co się stanie”.

Pamiętaj, że wewnętrzny krytyk często mówi głosem przeszłości – nauczyciela, rodzica czy kogoś, kto Cię kiedyś zranił. Nie musisz już go słuchać.

2. Praktykuj współczucie wobec siebie

Wiele osób ma trudności z traktowaniem siebie z życzliwością. Łatwiej nam pocieszać przyjaciół, niż być łagodnym wobec siebie. Spróbuj:

• Ćwiczenia „List do siebie”: Napisz list, w którym pocieszysz siebie tak, jakbyś pocieszał_a najlepszego przyjaciela. Skoncentruj się na akceptacji swoich trudnych emocji i przypomnij sobie, że wszyscy popełniamy błędy.
• Mindfulness: Skupienie się na chwili obecnej może pomóc Ci dostrzec, że nie musisz spełniać żadnych warunków, by być wartościowym człowiekiem.

Pamiętaj, że budowanie współczucia wobec siebie to proces, który wymaga czasu, ale przynosi ogromne korzyści.

Grupa wsparcia dla DDD/DDA – miejsce na zrozumienie i akceptację

Jeśli czujesz, że Twoje trudności z akceptacją siebie są głęboko zakorzenione w przeszłości, warto skorzystać z pomocy w bezpiecznym środowisku. W styczniu 2024 roku startuje nasza Artepsychoterapeutyczna Grupa Wsparcia dla DDD/DDA.

Dzięki pracy w grupie:

• Nauczysz się rozumieć i oswajać swoje emocje.
• Odkryjesz, jak Twoja przeszłość wpłynęła na sposób, w jaki postrzegasz siebie.
• Znajdziesz wsparcie i zrozumienie wśród osób, które przechodzą przez podobne doświadczenia.

Praca z wykorzystaniem artepsychoterapii pomoże Ci wyrazić to, co trudno nazwać słowami, a nasze doświadczone terapeutki będą Cię wspierać na każdym kroku.

Podsumowanie

Trudności z akceptacją siebie to problem, który może dotykać każdej sfery życia – od relacji, przez poczucie wartości, po emocjonalne samopoczucie. Ich źródła często tkwią w dzieciństwie, presji społecznej i wewnętrznym krytyku, który nie pozwala nam poczuć się dobrze z samym sobą.

Dobra wiadomość? Możesz to zmienić. Dzięki pracy nad sobą, praktyce współczucia i wsparciu grupy możesz zacząć budować zdrową relację z samym sobą. Pierwszy krok to decyzja o tym, by coś zmienić.

Nie musisz być sam_a w tej podróży. Jeśli chcesz pracować nad sobą w atmosferze akceptacji i wsparcia, dołącz do naszej grupy wsparcia. Zrób ten krok – dla siebie i swojego przyszłego życia.