Korzyści z włączenia arteterapii w proces psychoterapeutyczny pacjentów/klientów
Arteterapia, będąca unikalnym połączeniem sztuki i psychoterapii, zdobywa coraz większą popularność. Dzięki niej pacjenci mogą odkrywać i wyrażać emocje w sposób, który nie jest możliwy przy użyciu tradycyjnych metod terapeutycznych. Sztuka, jako narzędzie leczenia, staje się potężnym środkiem w walce z różnorodnymi problemami psychicznymi i emocjonalnymi. Dlaczego arteterapia jest tak skuteczna? Oto kilka kluczowych korzyści, które przynosi pacjentom.
Korzyści dla pacjentów:
niewerbalna forma wyrażania: arteterapia oferuje alternatywę dla tradycyjnej terapii werbalnej lub ją doskonale uzupełnia i wspiera, co może być szczególnie korzystne dla osób, które mają trudności w wyrażaniu się słowami lub takich, które „inaczej” przetwarzają swoje emocje, myśli i doświadczenia (posttraumatyczne, CPTSD, doświadczających przemocy, nieśmiałych, mających trudności z mową, po przestępstwach typu gwałt itp.);
+ język podświadomości – komunikacja nie zachodzi na poziomie werbalnym;
silny stres / sytuacja kryzysowa / traumatyczne wspomnienia = blokada ośrodka mowy ( arteterapia jest tutaj „wybawieniem”, nie trzeba rozmawiać o trudnych sprawach a proces terapeutyczny i tak zachodzi);- holistyczne podejście: arteterapia obejmuje całe spektrum zmysłów i angażuje ciało, umysł i emocje, co sprzyja holistycznemu (więc skuteczniejszemu) podejściu do terapii, co przyspiesza proces w bezpieczny dla pacjenta sposób;
- dostępność dla różnych grup wiekowych, etnicznych, społecznych, religijnych, mniejszości seksualnych itp.: sztuka jest uniwersalnym językiem, co czyni arteterapię dostępną i skuteczną dla różnych osób, w tym dzieci, osób starszych, osób z niepełnosprawnościami oraz osób nie mówiących w języku ojczystym, uchodźców;
- indywidualizacja i adaptacja: arteterapia może być z łatwością dostosowana do indywidualnych potrzeb i preferencji klienta, co umożliwia spersonalizowane podejście terapeutyczne;
kreatywne podejście do problemów, blokad, oporu: tworzenie sztuki terapeutycznej zachęca do myślenia poza utartymi schematami i może prowadzić do innowacyjnych rozwiązań problemów oraz odkrywania nowych perspektyw; - promowanie ekspresji i samoświadomości: praca ze sztuką może pomóc klientom w wyrażeniu swoich uczuć, myśli i doświadczeń w sposób niewerbalny, co może prowadzić do większej samoświadomości i rozwoju osobistego.
- współpraca i interakcja grupowa: praca w grupie arteterapeutycznej (nawet z „trudnymi” i skomplikowanymi przypadkami) może promować współpracę, empatię i wzajemne wsparcie między uczestnikami, co przyczynia się do procesu uzdrawiania;
Dodatkowo jeszcze oprócz wyżej wymienionych przez mnie korzyści dla pacjentów arteterapeutycznych, korzysta również terapeuta:
- kreatywność i satysfakcja z pracy: obcowanie w pracy z sztuką umożliwia terapeucie wykorzystanie swojej kreatywności w procesie terapeutycznym, co może prowadzić do większej satysfakcji z pracy i poczucia spełnienia zawodowego; co przyczynia się do redukcji stresu i zapobiega wypaleniu zawodowemu: może być to terapeutyczne dla samego terapeuty, pomagając w redukcji stresu, napięcia i wypalenia zawodowego poprzez wyrażanie własnych emocji i doświadczeń;
- elastyczność i adaptacja: arteterapia oferuje terapeucie elastyczne narzędzia i metody pracy, które można dostosować do indywidualnych potrzeb i preferencji klienta, co sprzyja personalizacji procesu terapeutycznego, terapia jest przez to skuteczniejsza;
- rozwój umiejętności terapeutycznych: praca z sztuką może pomóc terapeucie w rozwijaniu różnorodnych umiejętności terapeutycznych, takich jak empatia, akceptacja, komunikacja, wrażliwość oraz umiejętność pracy z grupą;
- głębsze zrozumienie klienta: „analiza” sztuki klienta może dostarczyć terapeucie głębszych wglądów w psychologiczne, emocjonalne i behawioralne potrzeby klienta, co może pomóc w lepszym zrozumieniu klienta i lepszym dostosowaniu terapii do jego potrzeb;
- współpraca i interakcja z klientami: praca z klientami w ramach arteterapii może promować więzi terapeutyczne, wzajemne zrozumienie i zaufanie między terapeutą a klientem;
- dostosowanie do różnych grup społecznych: arteterapia może być dostosowana do pracy z różnymi grupami wiekowymi, kulturowymi i społecznymi, co daje terapeucie możliwość pracy z różnorodnymi klientami i rozwijania umiejętności interkulturowego i intergeneracyjnego doradztwa;
- integracja z innymi metodami terapii: arteterapia może być zintegrowana z innymi formami terapii, takimi jak terapia poznawczo-behawioralna, terapia poznawcza, terapia rodzinna, terapia grupowa i inne, aby zapewnić kompleksową opiekę klientom;
arteterapia ma również „lekkość i łatwość” wkomponowywania się w terapie krótkoterminowe takich jak terapia kognitywno-obrazowa;
techniki arteterapeutyczne jako forma wspomagania i pogłębiania diagnostyki terapeutycznej: np. psychorysunek może być sposobem na „dotarcie” terapeuty do młodzieży, do osób „zamkniętych”; arteterapia ma własne narzędzia diagnostyczne typu test PPAT, skalę FEATS + ciało pacjenta podczas procesu rysowania jest również „nośnikiem” informacji
Arteterapia oferuje szeroki wachlarz korzyści, które mogą znacząco poprawić jakość życia pacjentów. Od redukcji stresu po leczenie traumy, sztuka staje się potężnym narzędziem terapeutycznym. Dzięki niej pacjenci zyskują nowe perspektywy, odkrywają własną wartość i uczą się lepiej komunikować swoje emocje. W rezultacie ich życie staje się pełniejsze, a oni sami odnajdują wewnętrzny spokój i harmonię.
Karolina Chilecka
arteterapia kliniczna, psychotraumatologia, terapia kognitywno-obrazowa
Towarzyszę innym w drodze do odkrycia Siebie ...
Moja specjalizacja to arteterapia kliniczna oraz psychotraumatologia. Terapia przez sztukę może być stosowana jako samodzielna terapia lub komplementarnie we współpracy z innym specjalistą.